Kamelia, znana również jako Camellia, to jeden z najpiękniejszych krzewów ozdobnych, który łączy w sobie elegancję, bogactwo kolorów oraz fascynującą historię związaną z kulturą Azji. Zachwyca zarówno ogrodników, jak i botaników – jednych urzeka niezwykłym kwitnieniem, innych znaczeniem gospodarczym oraz różnorodnością gatunkową. To roślina, która od wieków inspiruje artystów, kolekcjonerów i miłośników ogrodów, a zarazem stanowi ważny surowiec użytkowy, przede wszystkim jako źródło słynnej herbaty i oleju kameliowego.
Botanika, wygląd i cechy charakterystyczne kamelii
Kamelia należy do rodziny herbatowatych (Theaceae). Rodzaj Camellia obejmuje ponad 250 opisanych gatunków, a liczba odmian ogrodowych idzie w tysiące. Większość kamelii to zimozielone krzewy lub niewielkie drzewa, które w dobrych warunkach osiągają od 1 do nawet 10 metrów wysokości. W uprawie ogrodowej zwykle utrzymuje się je w niższej formie, przez przycinanie i formowanie.
Liście kamelii są jednym z jej znaków rozpoznawczych. Zazwyczaj są skórzaste, lśniące, ciemnozielone, o eliptycznym lub jajowatym kształcie, z wyraźnym unerwieniem i lekko ząbkowanym brzegiem. Ten intensywny, trwały odcień zieleni kontrastuje spektakularnie z barwnymi kwiatami. Długość liści waha się najczęściej od 3 do 10 cm, w zależności od gatunku i odmiany. Kamelie są zimozielone, co oznacza, że ich liście pozostają na roślinie przez cały rok, stopniowo się wymieniając.
Największą ozdobą kamelii są kwiaty. Utrzymują się stosunkowo długo, zwłaszcza w chłodniejszym klimacie, gdzie proces przekwitania jest spowolniony. Kwiaty mogą być pojedyncze, półpełne lub pełne, o średnicy od 3–4 cm do nawet 15 cm. W zależności od odmiany, ich forma bywa zbliżona do róży, piwonii, dalie lub anemonu. Płatki rozmieszczone są spiralnie bądź warstwowo, tworząc zwartą, dekoracyjną rozetę.
Barwa kwiatów kamelii jest niezwykle zróżnicowana. Najczęściej spotykane są odmiany białe, różowe, czerwone oraz ich połączenia, w tym kwiaty prążkowane, cieniowane lub nakrapiane. Rzadziej występują odcienie kremowe, łososiowe lub niemal fioletowe. Żółte kamelie, choć znane, są nadal rzadkością i często przedmiotem kolekcjonerskiego pożądania. Co istotne, wiele odmian jest niemal pozbawionych zapachu, choć istnieją także linie hodowlane o subtelnej, przyjemnej woni.
System korzeniowy kamelii jest raczej płytki, ale rozległy. Korzenie rozchodzą się głównie w górnej warstwie gleby, co sprawia, że rośliny są wrażliwe na suszę, przesuszenie oraz uszkodzenia mechaniczne. Z tego powodu zaleca się ściółkowanie podłoża oraz ostrożne prace ogrodnicze w pobliżu bryły korzeniowej.
Cechą, która wyróżnia kamelie spośród innych krzewów ozdobnych, jest okres kwitnienia. Wiele odmian zakwita bardzo wcześnie – od późnej zimy do wczesnej wiosny, niekiedy już w styczniu w sprzyjającym klimacie. Inne kwitną jesienią lub późną wiosną. Pozwala to na tworzenie kolekcji, w której poszczególne rośliny przejmują pałeczkę kwitnienia po sobie, zapewniając barwy w ogrodzie przez znaczną część roku.
Naturalne występowanie, zasięg i siedliska kamelii
Naturalny zasięg kamelii obejmuje głównie wschodnią i południowo-wschodnią Azję. Największe bogactwo gatunkowe występuje w Chinach, Japonii, Korei oraz w rejonach górskich Wietnamu, Laosu, Tajlandii i Birmy. Wiele gatunków rośnie także na Tajwanie oraz w Indonezji, a nieliczne sięgają aż po Himalaje. W lasach monsunowych, górskich lasach mgielnych i wilgotnych zaroślach kamelie tworzą istotny element podszytu lub niższej warstwy drzewostanu.
W środowisku naturalnym kamelie zwykle porastają obszary o łagodnym, wilgotnym klimacie. Najchętniej wybierają stanowiska o rozproszonym świetle: skraje lasów, doliny strumieni, stoki górskie zasnute mgłą, gdzie słońce jest filtrowane przez korony wyższych drzew. Chroni to liście przed poparzeniem, a jednocześnie zapewnia wystarczającą ilość światła do fotosyntezy. W wielu regionach kamelie rosną na kwaśnych glebach leśnych, bogatych w próchnicę, dobrze przepuszczalnych, ale stale lekko wilgotnych.
Szczególnie ważnym gatunkiem jest Camellia sinensis, czyli krzew herbaciany. Jego ojczyzną są południowe Chiny, północne rejony Birmy i północny Wietnam, jednak wskutek wielowiekowej uprawy został rozpowszechniony w wielu krajach o odpowiednim klimacie – od Indii i Sri Lanki, po Afrykę Wschodnią. Inne znane gatunki, takie jak Camellia japonica i Camellia sasanqua, pochodzą odpowiednio z Japonii, Chin i Korei, gdzie od stuleci były sadzone w ogrodach przyświątynnych, rezydencjach samurajskich oraz tradycyjnych ogrodach krajobrazowych.
W Europie kamelie pojawiły się w XVIII wieku, głównie jako rośliny kolekcjonerskie w oranżeriach i szklarniach. Z czasem zaczęto je aklimatyzować w parkach i ogrodach regionów o łagodnym klimacie oceanicznym, zwłaszcza na wybrzeżach Atlantyku. Do dziś słynne są historyczne kolekcje kamelii w Portugalii, Hiszpanii, Francji czy we Włoszech. Z czasem roślina ta zawitała również do Australii, Nowej Zelandii oraz Ameryki Północnej, gdzie w strefach o łagodnych zimach uprawiana jest w gruncie, a w chłodniejszych regionach – w pojemnikach.
Warunki środowiskowe, które sprzyjają kameliom, obejmują brak skrajnych mrozów, wysoką wilgotność powietrza, częste opady oraz lekko kwaśne, żyzne podłoże. Regiony o ostrych zimach ograniczają uprawę w gruncie, lecz nawet tam kamelie można spotkać w szklarniach botanicznych, oranżeriach czy kolekcjach prywatnych. W miarę postępu hodowli, powstają odmiany bardziej odporne na chłód, co stopniowo poszerza zasięg uprawy tej rośliny.
Znaczenie użytkowe: herbata, olej kameliowy i inne zastosowania
Choć kamelia kojarzona jest przede wszystkim z kwiatami, jej znaczenie użytkowe jest znacznie szersze. Najsłynniejszym gatunkiem jest krzew herbaciany, Camellia sinensis, którego młode liście stanowią surowiec do produkcji herbaty. Z tego jednego gatunku, w zależności od sposobu obróbki liści (fermentacji, suszenia, prażenia), uzyskuje się herbatę zieloną, białą, czarną, oolong i inne rodzaje. Napar ten ma ogromne znaczenie kulturowe, ekonomiczne i zdrowotne – jest bogaty w polifenole, kofeinę i liczne substancje bioaktywne.
Innym ważnym produktem jest olej kameliowy, pozyskiwany głównie z nasion Camellia oleifera, Camellia japonica i kilku pokrewnych gatunków. Olej ten ceniono od stuleci w Chinach i Japonii. Stosowano go jako olej jadalny, środek do konserwowania narzędzi, pielęgnacji drewna, a także w kosmetyce – do pielęgnacji włosów i skóry. Jest bogaty w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, zwłaszcza kwas oleinowy, co czyni go podobnym do oliwy z oliwek, a zarazem stabilnym oksydacyjnie.
W Japonii olej z nasion kamelii, znany jako tsubaki abura, szeroko wykorzystywano w tradycyjnej pielęgnacji włosów. Uważa się, że pomaga wygładzić łuskę włosa, nadaje połysk i zmniejsza łamliwość. Obecnie olej kameliowy stał się popularnym składnikiem kosmetyków naturalnych – kremów, serum do twarzy, produktów do włosów oraz olejków do kąpieli. Zawiera nie tylko kwasy tłuszczowe, ale i tokoferole oraz inne przeciwutleniacze, co sprzyja ochronie skóry przed wolnymi rodnikami.
W tradycyjnej medycynie Azji niektóre gatunki kamelii wykorzystywano do przygotowywania naparów i maści. Używano ich m.in. na dolegliwości skórne, stany zapalne czy problemy trawienne. Choć współczesna nauka wciąż bada potencjał farmakologiczny składników kamelii, już teraz wiadomo, że zawarte w nich polifenole, saponiny czy triterpenoidy wykazują interesujące właściwości biologiczne.
Nie można zapominać o walorach czysto ozdobnych. Kamelia jako roślina kolekcjonerska ma ogromne znaczenie w branży ogrodniczej. Hodowcy co roku prezentują nowe odmiany o niezwykłych barwach i kształtach kwiatów. Popularne jest także wykorzystywanie kamelii jako żywopłotów, soliter w ogrodach japońskich, a w mniejszej skali – roślin doniczkowych zdobiących tarasy, patia czy oranżerie.
W kulturze kamelia zasłynęła również jako symbol. W Japonii bywa łączona z elegancją i spokojem, choć historycznie kojarzyła się też z przemijaniem, ponieważ kwiat odpada z krzewu w całości, jakby „ścięty”. W Europie biała kamelia stała się znakiem rozpoznawczym domu mody Chanel, a w literaturze francuskiej za sprawą „Damy Kameliowej” symbolizuje namiętność, luksus i tragiczne uczucie.
Uprawa kamelii: wymagania, pielęgnacja i rozmnażanie
Udana uprawa kamelii wymaga zrozumienia jej naturalnych potrzeb. To roślina preferująca klimat łagodny, o niezbyt gorących latach i raczej umiarkowanych zimach. Dobrze rozwija się w strefach, gdzie temperatury rzadko spadają poniżej –10°C, a lepiej, gdy zimy są jeszcze łagodniejsze. W chłodniejszych regionach uprawa w pojemnikach umożliwia przenoszenie roślin do jasnych, chłodnych pomieszczeń na okres zimowy.
Najważniejszym czynnikiem jest odpowiednie podłoże. Kamelia wymaga gleby o odczynie kwaśnym lub lekko kwaśnym (pH 4,5–6), przepuszczalnej, bogatej w próchnicę, a zarazem stale lekko wilgotnej. Nie toleruje zasolenia, zbyt wysokiego pH ani stagnującej wody, które prowadzą do zamierania korzeni. W uprawie pojemnikowej dobrze sprawdza się mieszanka ziemi dla roślin kwasolubnych z dodatkiem kory, torfu wysokiego i perlitu lub innego materiału napowietrzającego.
Stanowisko powinno być jasne, ale osłonięte przed ostrym, południowym słońcem. Idealne są miejsca o świetle rozproszonym, gdzie krzew jest chroniony przed silnym wiatrem. Kamelie źle znoszą przeciągi, szczególnie zimne, które mogą uszkadzać pąki kwiatowe. W ogrodach często sadzi się je pod wysokimi drzewami liściastymi, które zapewniają delikatny cień latem, a po zrzuceniu liści przepuszczają więcej światła zimą i wczesną wiosną, gdy roślina kwitnie.
Podlewanie musi być regularne, ale z umiarem. Woda powinna być miękka lub pozbawiona nadmiaru wapnia, ponieważ zbyt twarda woda stopniowo podnosi pH podłoża. Najlepiej utrzymywać lekką wilgotność, unikając zarówno przesuszenia, jak i przelania. Ściółkowanie korą sosnową, igliwiem lub innym materiałem organicznym pomaga ograniczyć parowanie i stabilizuje warunki w strefie korzeni.
Nawożenie przeprowadza się z uwzględnieniem okresu wzrostu. Od wiosny do lata stosuje się nawozy dla roślin kwasolubnych, bogate w mikroelementy, ale niezbyt wysokie w azot. Nadmiar azotu sprzyja bujnemu wzrostowi liści kosztem kwitnienia. Pod koniec lata nawożenie ogranicza się, aby nie pobudzać młodych pędów przed zimą. Jesienią ważniejszy jest fosfor i potas, które wspierają zawiązywanie pąków kwiatowych oraz zwiększają odporność na chłód.
Przycinanie kamelii nie jest obowiązkowe, lecz pozwala nadać krzewom kształt, usunąć pędy chore lub zbyt zagęszczone. Zabieg najlepiej wykonywać tuż po kwitnieniu, by nie uszkodzić zawiązujących się pąków na kolejny sezon. Delikatne, regularne cięcie sprzyja rozkrzewianiu i zapewnia wysoką jakość kwiatów.
Rozmnażanie kamelii może odbywać się na kilka sposobów. Siew nasion stosuje się głównie w hodowli nowych odmian, ponieważ siewki nie powtarzają wiernie cech roślin matecznych. W ogrodnictwie częściej wykorzystuje się sadzonki półzdrewniałe, pobierane latem, które ukorzenia się w warunkach wysokiej wilgotności i umiarkowanej temperatury. Często stosuje się również szczepienie na silniej rosnących podkładkach, co umożliwia uzyskanie bardziej wytrzymałych roślin oraz łączenie kilku odmian na jednym egzemplarzu.
Kamelie mogą być atakowane przez różne choroby i szkodniki, choć przy dobrych warunkach ich odporność jest stosunkowo wysoka. Problemem bywa fytoftoroza, zgnilizna korzeni przy podłożu zbyt mokrym, a także zamieranie pąków wskutek przemarzania lub gwałtownych zmian temperatury. W uprawie pojemnikowej zdarzają się mszyce, przędziorki czy miseczniki. Profilaktyka obejmuje odpowiednie podlewanie, przewiewność stanowiska i unikanie przegrzewania korzeni.
Różnorodność gatunków i odmian kamelii
Rodzaj Camellia charakteryzuje się ogromną zmiennością. Najbardziej rozpowszechnione w ogrodach są trzy gatunki: Camellia japonica, Camellia sasanqua i Camellia reticulata. Każdy z nich posiada dziesiątki, a nawet setki odmian, różniących się terminem kwitnienia, wielkością krzewu, barwą i kształtem kwiatów.
Camellia japonica jest klasyczną kamelią ogrodową, znaną z dużych, pełnych kwiatów, często o formie przypominającej róże. Kwitnie głównie od późnej zimy do wiosny. Charakteryzuje się stosunkowo wolnym wzrostem oraz dobrym przystosowaniem do półcienia. Znane są odmiany o kwiatach całkowicie białych, intensywnie czerwonych, różowych, dwubarwnych oraz marmurkowych. Niektóre zachwycają regularnością rozet, inne zaś swobodnym, nieco dzikim układem płatków.
Camellia sasanqua to gatunek o nieco mniejszych kwiatach, często pojedynczych lub półpełnych, za to bardziej obficie i wcześnie kwitnący. W wielu regionach rozpoczyna kwitnienie już jesienią, co czyni ją cenną rośliną wydłużającą sezon kolorów w ogrodzie. Sasanqua jest zwykle bardziej tolerancyjna na bezpośrednie słońce oraz nieco lepiej znosi okresową suszę niż japonica. Często wykorzystuje się ją do tworzenia naturalnych żywopłotów.
Camellia reticulata słynie z dużych, często lekko pomarszczonych płatków, tworzących efektowne, „faliste” kwiaty. Gatunek ten bywa bardziej wrażliwy na mrozy, ale w sprzyjającym klimacie tworzy spektakularne, wysokie krzewy lub małe drzewa, obficie obsypane barwnymi kwiatami. Znane odmiany oferują bogatą paletę czerwieni, różu i bieli.
Oprócz tych trzech filarów ogrodowych istnieją liczne inne gatunki i mieszańce. Camellia hiemalis jest mieszańcem między C. sasanqua a C. japonica, łączącym cechy obu rodziców: stosunkowo wczesne kwitnienie z większymi kwiatami. Hodowcy tworzą także mieszańce międzygatunkowe, aby uzyskać połączenie odporności na mróz, niewielkich wymagań i niezwykłych walorów dekoracyjnych.
Różnorodność odmian obejmuje nie tylko barwy, ale i kształty. Wyróżnia się kilka typów kwiatów, m.in. pojedyncze (z widocznym okółkiem pręcików), anemonowe (z zewnętrznym kręgiem większych płatków i wewnętrzną „poduszką” z przekształconych pręcików), pełne peoniowe (liczne płatki tworzące luźny, pełny kwiat) oraz formalne pełne, o idealnie symetrycznej rozetce. Taka klasyfikacja ułatwia kolekcjonerom dobór odmian do własnych preferencji.
Kolorystyka odmian bywa zaskakująca. Znane są kamelie o kwiatach jednolicie karminowych, malinowych, porcelanowo białych, ale także odmiany paskowane, z białymi smugami na tle czerwieni, cieniowane od środka ku brzegom płatków, czy nakrapiane drobnymi plamkami innego koloru. To bogactwo sprawia, że kamelie doskonale wpisują się zarówno w ogrody naturalistyczne, jak i formalne, geometryczne kompozycje.
Kamelia w kulturze, sztuce i symbolice
Kamelia od dawna inspiruje twórców. W Chinach, Japonii i Korei obecna jest w malarstwie tuszem, na porcelanie, w poezji oraz w zdobnictwie świątyń i przedmiotów codziennych. W tradycyjnej kulturze często symbolizuje elegancję, czystość, a jednocześnie kruchość życia. To skojarzenie wynika z faktu, że dojrzały kwiat często opada z krzewu w całości, co bywało interpretowane jako metafora nagłego końca lub ofiary.
W Japonii kamelia (tsubaki) odgrywała złożoną rolę. Z jednej strony ozdabiała ogrody przy świątyniach, była obecna w ceremoniach i aranżacjach kwiatowych ikebana. Z drugiej strony pewne odmiany budziły skojarzenia z rozpoczęciem nowego cyklu, nadejściem wiosny, ale również z śmiercią na polu bitwy – opadający kwiat porównywano do głowy samuraja. Mimo tych ambiwalentnych znaczeń, w nowoczesnej Japonii kamelia jest popularnym motywem biżuterii, kimon i grafik.
W Europie największą sławę przyniosła kamelii powieść Aleksandra Dumasa syna „Dama Kameliowa”, której bohaterka, kurtyzana Małgorzata Gautier, nosiła bukiet biało-czerwonych kamelii jako swój wyróżnik. Motyw ten przeniknął do opery „Traviata” Giuseppe Verdiego. Od tej pory kamelia zaczęła być kojarzona z miłością tragiczną, ulotnym splendorem, luksusem i sztuką życia na granicy skandalu.
Szczególną rolę kamelia odegrała w historii mody. Coco Chanel upodobała sobie białą kamelię jako symbol prostoty, czystości formy i elegancji pozbawionej nadmiaru ozdób. Motyw ten pojawia się do dziś w biżuterii, dodatkach, guzikach i wzorach tkanin domu mody Chanel. Dzięki temu kamelia zyskała status ikony, łącząc świat botaniki z wyrafinowaną estetyką haute couture.
Współcześnie kamelie obecne są także w sztuce fotografii, projektowaniu ogrodów publicznych i prywatnych rezydencji. Ich żywe kolory, zimowe kwitnienie i bogactwo kształtów sprawiają, że są częstym tematem ekspozycji w ogrodach botanicznych. W wielu krajach organizowane są festiwale kamelii, połączone z pokazami nowych odmian, warsztatami pielęgnacji i konkursami na najpiękniej zakomponowane kolekcje.
Ciekawostki, mity i współczesne badania nad kamelią
Jedną z ciekawostek jest historia samej nazwy rodzaju. Został on nadany przez Karola Linneusza na cześć jezuickiego misjonarza i botanika, ojca Georga Josepha Kamelu (Camellusa), który badał florę Azji, zwłaszcza Filipin. Co interesujące, Kamel nigdy nie opisał kamelii w sensie tej rośliny, którą dziś znamy pod tą nazwą; jego nazwisko posłużyło jedynie jako inspiracja dla uczczenia wkładu w badania botaniczne.
Kamelie budzą zainteresowanie naukowców również z uwagi na swoje substancje czynne. Badania nad polifenolami z liści krzewu herbacianego wykazały ich potencjalnie korzystny wpływ na organizm: działanie przeciwutleniające, wspierające układ krążenia i metabolizm, a także możliwy udział w profilaktyce niektórych chorób przewlekłych. Inne gatunki kamelii są analizowane pod kątem zawartości saponin, alkaloidów i triterpenów, którym przypisuje się aktywność przeciwzapalną czy przeciwdrobnoustrojową.
Ciekawym zagadnieniem jest także hodowla odmian odpornych na zmiany klimatyczne. W obliczu rosnących temperatur, nieregularnych opadów i ekstremów pogodowych, hodowcy poszukują form kamelii lepiej znoszących okresowe susze, upały lub krótkotrwałe, ale silne spadki temperatury. Praca ta obejmuje zarówno selekcję istniejących populacji, jak i krzyżowanie gatunków z różnych regionów.
W kulturze ludowej niektórych regionów kamelii przypisywano właściwości magiczne. Bywała postrzegana jako roślina chroniąca dom przed nieszczęściem lub sprzyjająca miłości. W ogrodach herbacianych Azji krzewy herbaciane otaczano często innymi gatunkami kamelii i drzew, tworząc złożony ekosystem, w którym rośliny wzajemnie się chroniły i regulowały mikroklimat.
Współczesne programy ochrony przyrody zwracają uwagę na dzikie gatunki kamelii, których siedliska ulegają degradacji. Wylesianie, zmiany sposobu użytkowania ziemi i presja urbanizacyjna zagrażają lokalnym populacjom. Dlatego część gatunków trafiła do ogrodów botanicznych, gdzie prowadzi się ich zachowawczą uprawę oraz badania nad możliwością reintrodukcji.
Niektóre odmiany kamelii potrafią dożywać bardzo sędziwego wieku. W starych ogrodach Japonii czy Chin spotyka się okazy liczące ponad sto, a nawet kilkaset lat, które wciąż regularnie kwitną. Stare krzewy stają się swoistymi pomnikami przyrody i historii, łączącymi przeszłe pokolenia ogrodników z obecnymi.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o kamelię
Jakie warunki są najlepsze do uprawy kamelii w ogrodzie?
Kamelia najlepiej rośnie w klimacie łagodnym, na stanowisku półcienistym, osłoniętym od wiatru i ostrego południowego słońca. Potrzebuje gleby kwaśnej, próchnicznej, przepuszczalnej, ale stale lekko wilgotnej. Nie znosi zastoin wody ani suszy. W regionach o mroźnych zimach wymaga okrycia lub uprawy w pojemniku przenoszonym do chłodnego, jasnego pomieszczenia. Ważne jest podlewanie miękką, mało wapienną wodą, aby nie podnosić pH podłoża.
Czy kamelia może rosnąć w domu w doniczce?
Kamelia może być uprawiana w doniczce, ale lepiej czuje się w chłodnych oranżeriach niż w typowym, ciepłym mieszkaniu. Najlepiej zapewnić jej jasne, lecz nienasłonecznione miejsce, temperaturę 5–15°C zimą i niezbyt wysoką latem. Podłoże musi być kwaśne i stale lekko wilgotne. Źle znosi suche, gorące powietrze kaloryferów, dlatego ważna jest wysoka wilgotność powietrza. W mieszkaniu często zrzuca pąki – to efekt zbyt wysokiej temperatury i wahań wilgotności.
Dlaczego pąki kamelii opadają przed kwitnieniem?
Opadanie pąków kamelii to częsty problem, zwykle związany ze stresem rośliny. Najczęstsze przyczyny to gwałtowne zmiany temperatury, przesuszenie lub przelanie, zbyt suche powietrze, przeciągi albo przestawianie rośliny w czasie zawiązywania pąków. Również podlewanie twardą, zasadową wodą osłabia krzew. Aby ograniczyć zrzucanie pąków, trzeba zapewnić stabilne warunki, umiarkowane podlewanie miękką wodą i unikać dużych wahań temperatury zimą.
Jaka jest różnica między Camellia japonica a Camellia sasanqua?
Camellia japonica to klasyczna kamelia o dużych, często pełnych kwiatach, kwitnąca głównie od późnej zimy do wiosny. Preferuje półcień i bardziej osłonięte stanowiska. Camellia sasanqua ma zwykle mniejsze, często pojedyncze lub półpełne kwiaty, za to potrafi kwitnąć już jesienią. Jest nieco bardziej tolerancyjna na słońce i okresową suszę, dobrze sprawdza się jako żywopłot. Oba gatunki różnią się też pokrojem i tempem wzrostu, ale mogą być ze sobą krzyżowane.
Czy z każdej kamelii można zrobić herbatę?
Herbata spożywcza produkowana jest wyłącznie z liści gatunku Camellia sinensis i jego odmian. Inne kamelie, choć spokrewnione, nie są tradycyjnie używane do parzenia napoju i mogą zawierać inne, nieprzebadane pod kątem spożycia związki. Liście ozdobnych kamelii nie nadają się więc do zastępowania herbaty. Uprawiając kamelie ogrodowe lub doniczkowe, traktuje się je jako rośliny ozdobne, a nie źródło surowca spożywczego.
Jak zimować kamelię w chłodniejszym klimacie?
W chłodnym klimacie kamelię najlepiej uprawiać w dużej donicy. Na zimę przenosi się ją do jasnego, chłodnego pomieszczenia o temperaturze 5–10°C, chroniąc przed mrozem i przeciągami. Podlewanie ogranicza się, ale nie dopuszcza do całkowitego przesuszenia bryły korzeniowej. Zbyt ciepłe zimowanie (powyżej 15°C) sprzyja zrzucaniu pąków. Roślinę stopniowo hartuje się wiosną, wynosząc na zewnątrz dopiero po ustąpieniu przymrozków.