Piwonia, znana botanicznie jako Paeonia, od stuleci zachwyca ogrodników, zielarzy i artystów. Ten długowieczny, często niezwykle okazały kwiat łączy w sobie dekoracyjność, symbolikę kulturową oraz dawne zastosowania lecznicze. Spotkać ją można zarówno w tradycyjnych ogrodach wiejskich, jak i w nowoczesnych kompozycjach miejskich, a jej rozmaite gatunki występują dziko w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Piwonie wyróżniają się wyjątkowo długowiecznymi kępami, potrafiąc rosnąć w jednym miejscu nawet kilkadziesiąt lat, co czyni je roślinami niemal „pokoleniowymi”.
Charakterystyka botaniczna i wygląd piwonii
Rodzaj Paeonia obejmuje kilkadziesiąt gatunków bylin oraz krzewów. Piwonie bylinowe wytwarzają podziemne, zgrubiałe korzenie i co roku odrastające pędy nadziemne, które zasychają jesienią. Piwonie krzewiaste, nazywane drzewiastymi, tworzą zdrewniałe pędy zachowujące się przez wiele lat i z czasem przybierają postać niedużych, rozłożystych krzewów. Wszystkie piwonie charakteryzują się okazałymi kwiatami, często o intensywnym zapachu i bardzo zróżnicowanej barwie.
Liście piwonii są zwykle duże, pierzastodzielne lub trójdzielne, o gładkich, czasem lekko błyszczących blaszkach. Ich ulistnienie może mieć kolor od jasno- po ciemnozielony, u niektórych odmian wiosną pojawiają się młode pędy o odcieniu purpurowym. Dzięki mocno rozczłonkowanej strukturze liści roślina zyskała specyficzny, elegancki rysunek, dobrze kontrastujący z masywnymi kwiatami. Jesienią u części odmian barwa ulistnienia przebarwia się w stronę żółci, pomarańczu lub czerwieni, co dodatkowo zwiększa walory ozdobne rabaty.
Kwiaty piwonii rozwijają się najczęściej na szczytach pędów, pojedynczo lub w niewielkich grupach. W zależności od gatunku oraz odmiany mogą być pojedyncze, półpełne albo w pełni wypełnione licznymi płatkami. Średnica kwiatów dochodzi często do 15–20 cm, a u niektórych piwonii drzewiastych bywa jeszcze większa. Barwy obejmują pełną skalę od czystej bieli, przez pastele, róż, intensywną czerwień, po karmin, purpurę i rozmaite odcienie różowo-fioletowe; występują również odmiany w kolorze kremowym, morelowym czy żółtym.
Wnętrze kwiatów piwonii kryje liczne pręciki z jaskrawożółtym pyłkiem oraz charakterystyczne, zwykle ciemniej zabarwione słupki. U form pojedynczych i półpełnych kontrast ten jest bardzo wyraźny i odgrywa istotną rolę w przyciąganiu owadów zapylających. U odmian pełnych większość pręcików przekształca się w dodatkowe płatki, dlatego rośliny te są nieco gorzej dostępne dla zapylaczy, ale za to wyjątkowo efektowne wizualnie. Kwiaty nierzadko wydzielają słodki, różany lub lekko żywiczny zapach, który sprawia, że piwonia jest pożądanym składnikiem bukietów.
Owocem piwonii jest mieszek – suchy, pękający po dojrzeniu owoc, w którym znajdują się kuliste nasiona, często przyciągające uwagę ciemnym, granatowym lub czarnym zabarwieniem. U niektórych gatunków nasiona mogą mieć efektowną, połyskującą powierzchnię. Nasiona te w warunkach naturalnych roznoszone są częściowo przez zwierzęta, jednak w ogrodnictwie do rozmnażania częściej wykorzystuje się podział karp lub szczepienie, ponieważ wiele nowoczesnych odmian nie powtarza cech rodzicielskich z nasion.
Systematyka i zasięg występowania
Piwonie tworzą odrębną rodzinę piwoniowatych – Paeoniaceae. Przez długi czas w botanice toczono spory, czy należy je włączyć do jaskrowatych, czy wyróżnić osobno, ostatecznie jednak rodzaj Paeonia pozostał jedynym przedstawicielem swojej rodziny. Szacuje się, że w naturze występuje około 30–40 gatunków piwonii, które podzielono na dwie zasadnicze grupy: piwonie zielne (bylinowe) oraz piwonie drzewiaste (krzewiaste). Zasadnicza granica między tymi grupami przebiega w dużej mierze przez obszary górskie Eurazji.
Naturalny zasięg występowania piwonii obejmuje przede wszystkim strefę umiarkowaną półkuli północnej. Największe bogactwo gatunkowe obserwuje się w Azji, zwłaszcza w Chinach, Tybecie, Mongolii oraz na obszarach Azji Środkowej. Wiele gatunków rośnie także na Kaukazie oraz w rejonie Morza Śródziemnego. W Europie dziko występują takie gatunki jak piwonia lekarska (Paeonia officinalis), piwonia wąskolistna (Paeonia tenuifolia) czy piwonia białokwiatowa (Paeonia daurica s.l. w niektórych ujęciach).
Ekologicznie piwonie zasiedlają różnorodne siedliska: od słonecznych zboczy górskich, przez skraje lasów liściastych, po stepowe murawy. Wiele gatunków preferuje gleby żyzne, wapienne, dobrze zdrenowane, choć niektóre piwonie potrafią przystosować się także do gleb nieco cięższych, o ile nie dochodzi tam do długotrwałego zastoiska wody. Rośliny te są dobrze przystosowane do klimatu z wyraźną zimą – wymagają okresu chłodu do prawidłowego zawiązywania pąków kwiatowych.
W Ameryce Północnej piwonie nie występują pierwotnie, z wyjątkiem jednego spornego gatunku, ale zostały szeroko rozprzestrzenione przez człowieka jako rośliny ozdobne. Obecnie w wielu regionach Stanów Zjednoczonych i Kanady piwonie należą do podstawowych bylin ogrodowych, choć rzadko tworzą populacje trwałe poza uprawą. W Polsce dzikie stanowiska ma m.in. piwonia lekarska na południu kraju, jednak znacznie częściej spotyka się je w formie zdziczałej, w pobliżu dawnych siedlisk ludzkich.
W Azji Wschodniej, zwłaszcza w Chinach i Japonii, powstały tysiące lokalnych odmian piwonii. Tamtejsze tradycje ogrodnicze i selekcyjne sięgają wielu stuleci, a rodzimy zasięg gatunków górskich posłużył jako baza dla wytworzenia niezwykle bogatej palety form o dużych, pełnych kwiatach. Część tych odmian do dziś ma znaczenie kulturowe, a ich nazwy nawiązują do legend, poezji czy cnót konfucjańskich.
Odmiany ogrodowe i grupy piwonii
Uprawa piwonii w ogrodach doprowadziła do powstania ogromnej liczby odmian, które dzieli się ze względu na pochodzenie, pokrój oraz typ kwiatów. W praktyce najważniejszy podział przebiega między piwoniami bylinowymi, krzewiastymi oraz tzw. piwoniami Itoh (mieszańcami międzygrupowymi). Każda z tych grup ma nieco inne wymagania i zastosowania w kompozycjach roślinnych.
Piwonie bylinowe, wśród których najpopularniejsza jest piwonia chińska (Paeonia lactiflora) oraz mieszańce od niej pochodzące, tworzą zwarte kępy osiągające zwykle 60–90 cm wysokości. Ich pędy zimą zanikają, a wiosną odrastają z podziemnych karp. Dzięki ogromnej liczbie odmian o zróżnicowanych kolorach, zapachach i porach kwitnienia są one podstawowym wyborem do rabat bylinowych. Spotkać można odmiany o kwiatach anemonowych, japońskich, różanych, bombowych i innych, co opisuje układ płatków w kwiecie.
Piwonie drzewiaste, nazywane także krzewiastymi (m.in. Paeonia suffruticosa i mieszańce), tworzą zdrewniałe pędy, które nie giną zimą. Mogą dorastać do 1,5–2 m wysokości, z czasem tworząc rozłożyste, lekko ażurowe krzewy. Ich kwiaty są zazwyczaj szczególnie duże i niezwykle dekoracyjne, często o egzotycznym wyglądzie i oryginalnym cieniowaniu barw. W porównaniu z bylinowymi wymagają nieco bardziej osłoniętego stanowiska i delikatniejszego traktowania w młodym wieku, ale odwdzięczają się unikatowym efektem.
Interesującą, stosunkowo młodą grupę stanowią piwonie Itoh, czyli mieszańce między piwoniami bylinowymi a drzewiastymi. Łączą one cechy obu grup: z jednej strony mają trwałe, silne pędy, z drugiej – sposób wzrostu przypominający byliny. Wiele odmian Itoh charakteryzuje się nietypowymi barwami, m.in. odcieniami żółci i moreli, oraz długim okresem kwitnienia. są odporne na mróz i stosunkowo łatwe w uprawie, co sprawia, że zdobywają coraz większą popularność w amatorskich ogrodach.
Klasyfikacja odmian piwonii obejmuje także podział na kwiaty pojedyncze, półpełne, japońskie, anemonowe, różane, bombowe oraz typu koronkowego. Kwiaty pojedyncze mają jeden lub dwa okółki płatków otaczających widoczne pręciki; są zwykle najbardziej przyjazne zapylaczom. Kwiaty pełne i bombowe mają tyle płatków, że wnętrze kwiatu staje się niemal kuliste, co daje efekt luksusowej, „puszystej” kuli, ulubionej w florystyce ślubnej.
Siedlisko, wymagania i uprawa w ogrodzie
Piwonie najlepiej czują się w klimacie umiarkowanym z wyraźnymi porami roku. Są roślinami długowiecznymi; przy odpowiedniej pielęgnacji mogą rosnąć w jednym miejscu 20, 30, a nawet więcej lat. Z tego powodu lokalizację stanowiska warto dobrze przemyśleć, ponieważ roślina nie lubi częstego przesadzania. Po posadzeniu potrzebuje zwykle kilku sezonów, aby w pełni rozwinąć swój potencjał kwitnienia.
Najkorzystniejsze stanowisko to miejsce słoneczne lub lekko półcieniste, osłonięte od najsilniejszych wiatrów. Piwonie wymagają gleby żyznej, głęboko uprawionej, o umiarkowanej wilgotności i dobrej przepuszczalności. Najlepiej rosną na podłożach lekko zasadowych lub obojętnych, bogatych w próchnicę. Na glebach ciężkich wskazane jest dodanie kompostu, piasku lub drobnego żwiru, aby poprawić strukturę i odpływ nadmiaru wody.
Sadzenie piwonii bylinowych przeprowadza się zwykle późnym latem lub wczesną jesienią. Ważne jest, aby pąki odnowy znalazły się na odpowiedniej głębokości: zbyt głębokie posadzenie może utrudnić kwitnienie, zbyt płytkie zaś narazić roślinę na przemarzanie. Piwonie drzewiaste najlepiej sadzić na podobnej głębokości jak rosły w szkółce, zwracając uwagę na miejsce szczepienia – u wielu odmian jest ono słabym punktem, podatnym na uszkodzenia mrozowe.
W trakcie sezonu wegetacyjnego piwonie docenią ściółkowanie podłoża wokół karp, co pozwala utrzymać równomierną wilgotność i ograniczyć zachwaszczenie. Nawadnianie jest szczególnie istotne w pierwszych latach po posadzeniu oraz w okresach suszy, zwłaszcza w czasie formowania pąków i kwitnienia. Nawożenie powinno być umiarkowane – rośliny źle znoszą przenawożenie azotem, które osłabia pędy i sprzyja chorobom grzybowym. Lepiej stosować nawozy wieloskładnikowe lub dobrze rozłożony kompost.
Po przekwitnieniu kwiaty warto usuwać, aby nie doprowadzić do nadmiernego zawiązywania owoców, co osłabi roślinę. U piwonii bylinowych jesienią ścina się nadziemne pędy, pozostawiając tylko krótkie fragmenty tuż nad ziemią. Piwonie drzewiaste przycina się delikatnie jedynie w celu formowania krzewu i usuwania pędów przemarzniętych. W surowszym klimacie młode rośliny drzewiaste warto zabezpieczyć na zimę kopczykiem ziemi i lekką osłoną z agrowłókniny.
Zastosowania ozdobne, lecznicze i symboliczne
Piwonia jest przede wszystkim cenioną rośliną ozdobną. Jej duże, barwne kwiaty sprawiają, że stanowi centralny punkt wielu wiosennych i wczesnoletnich rabat. Świetnie komponuje się z innymi bylinami, takimi jak irysy, ostróżki, dzwonki czy kocimiętka, a także z krzewami liściastymi. W małych ogrodach piwonia bylinowa może pełnić rolę solitera – pojedynczej, efektownej rośliny posadzonej na honorowym miejscu, podczas gdy piwonia drzewiasta bywa często główną ozdobą rabaty reprezentacyjnej.
W florystyce piwonia jest jednym z najbardziej pożądanych kwiatów sezonowych. Jej pąki dobrze znoszą cięcie i transport, a po wstawieniu do wody rozwijają się w pełne, romantyczne kwiaty, doskonałe do bukietów ślubnych i dekoracji okolicznościowych. Kwiaty te doskonale komponują się z różami, eustomą czy hortensją. Z uwagi na ograniczony okres kwitnienia piwonii w ogrodach, świeże kwiaty są dostępne w handlu tylko przez kilka tygodni w roku, co dodatkowo podnosi ich wartość.
Znaczenie lecznicze piwonii sięga starożytności. Piwonia lekarska była wykorzystywana w medycynie ludowej jako środek łagodzący skurcze, bóle mięśniowe i dolegliwości menstruacyjne. Korzenie i nasiona stosowano także w terapii napadów padaczkowych oraz chorób nerwowych, choć współczesna medycyna podchodzi do tych przekazów z dużą ostrożnością. Roślina zawiera liczne związki biologicznie czynne, m.in. paeoniflorin, które są przedmiotem badań farmakologicznych.
W tradycyjnej medycynie chińskiej szczególne znaczenie ma korzeń piwonii białej (Bai Shao) oraz czerwonej (Chi Shao), wykorzystywany w mieszankach na zaburzenia krążenia, bóle brzucha i problemy ginekologiczne. Preparaty te mają działanie rozkurczowe, przeciwzapalne i uspokajające, jednak ich stosowanie wymaga wiedzy specjalistycznej, ponieważ nadmierne dawki mogą wywoływać działania niepożądane. Z tego powodu piwonia nie jest dziś zalecana do samodzielnego użycia jako surowiec zielarski bez konsultacji z farmaceutą lub fitoterapeutą.
Symbolika piwonii jest niezwykle bogata. W kulturze chińskiej nazywana jest królową kwiatów i symbolem bogactwa, dostatku oraz wysokiej pozycji społecznej. W malarstwie i literaturze często pojawia się jako metafora piękna, szczęścia małżeńskiego i harmonii rodzinnej. W Japonii piwonia kojarzona jest z odwagą oraz szlachetnością – w tradycyjnych tatuażach pojawia się obok motywów smoków czy lwów jako znak siły i pomyślności.
W Europie piwonia przez długi czas miała także znaczenie sakralne. W średniowiecznych ogrodach klasztornych uprawiano ją zarówno jako roślinę leczniczą, jak i symbol męczeństwa ze względu na czerwone kwiaty. Z czasem stała się nieodłącznym elementem wiejskich ogródków przydomowych, gdzie przekazywano ją z pokolenia na pokolenie. Obecnie piwonia coraz częściej pojawia się w nowoczesnych aranżacjach naturalistycznych i ogrodach w stylu rustykalnym, łącząc tradycję z aktualnymi trendami.
Ciekawostki, historia i znaczenie kulturowe
Legenda o pochodzeniu nazwy Paeonia wywodzi się z mitologii greckiej. Według jednej z wersji Paion był uczniem Asklepiosa, boga medycyny. Słynął z umiejętności leczniczych i miał stosować korzeń piwonii jako środek uzdrawiający rany bogów. Zazdrosny mistrz chciał się go pozbyć, ale Zeus zamienił Paiona w roślinę, aby go uratować. Stąd piwonia od wieków kojarzy się z uzdrawianiem oraz boską opieką.
W Chinach piwonia ma własne festiwale kwiatowe, organizowane w okresie jej kwitnienia. Miasto Luoyang jest znane z największych ogrodów piwoniowych, które przyciągają rzesze turystów. Odmiany określane mianem „narodowych skarbów” bywają prezentowane jako duma regionu, a ich ceny mogą osiągać bardzo wysokie wartości. Dawniej niektóre szczególnie cenne piwonie były uprawiane wyłącznie w cesarskich ogrodach i stanowiły podarunki dyplomatyczne.
Interesującą właściwością piwonii jest ogromna długowieczność. Znane są przypadki kęp bylinowych rosnących w jednym miejscu ponad 100 lat, a piwonie drzewiaste potrafią przetrwać jeszcze dłużej. W niektórych starych ogrodach dworskich czy klasztornych odnajduje się dziś okazy, które pamiętają czasy swoich pierwszych właścicieli. Dla wielu rodzin piwonia staje się wręcz rośliną pamiątkową, przenoszoną przy przeprowadzkach jako żywy symbol ciągłości i zakorzenienia.
Z punktu widzenia przyrody interesująca jest także relacja piwonii z mrówkami. Na pąkach kwiatowych często obserwuje się duże ilości mrówek, które wabi słodka wydzielina nektarników pozakwiatowych. Zjawisko to bywa błędnie interpretowane jako szkodnictwo; w rzeczywistości mrówki nie niszczą pąków, a ich obecność bywa nawet korzystna, gdyż ograniczają pojawianie się niektórych drobnych szkodników. Z tego powodu nie należy zwalczać mrówek na piwoniach, o ile nie wchodzą do wnętrza domu.
Interesującą grupę stanowią piwonie o ciemnych, niemal purpurowo-czarnych kwiatach oraz odmiany o płatkach dwubarwnych, często z kontrastowym „okiem” w środku. Takie odmiany cieszą się dużym zainteresowaniem kolekcjonerów i często są poszukiwane przez miłośników roślin rzadkich. Ogrodnicy prowadzą aktywne programy hodowlane, aby uzyskać coraz bardziej oryginalne kolory, silniejszy zapach, a także rośliny bardziej odporne na choroby i niekorzystne warunki środowiskowe.
Piwonie odgrywają również rolę w sztuce dekoracyjnej. Motywy piwonii pojawiają się na tkaninach, porcelanie, w rzemiośle artystycznym i współczesnym designie. W kulturze azjatyckiej tradycyjne kimona, parawany czy zwoje malarskie często zdobione są kompozycjami piwoniowymi, symbolizującymi pomyślność i splendor. W Europie motyw piwonii wraca w modzie i wzornictwie wnętrz, gdzie wykorzystywany jest na tapetach, zasłonach i grafikach ściennych w stylu vintage.
Pewną ciekawostką jest także zróżnicowanie terminów kwitnienia różnych odmian piwonii. W dobrze zaplanowanym ogrodzie można tak dobrać odmiany wczesne, średnie i późne, aby cieszyć się piwoniami przez kilka tygodni z rzędu. Hobbyści często kolekcjonują odmiany o subtelnie różniących się barwach, kształtach kwiatów czy czasie pojawiania się pąków, tworząc swoistą prywatną kolekcję tej rośliny.
Znaczenie piwonii dla bioróżnorodności i ogrodnictwa
Choć piwonie kojarzą się głównie z roślinami ozdobnymi, mają także wartość dla lokalnych ekosystemów. Kwiaty, zwłaszcza te mniej pełne, stanowią obfite źródło nektaru i pyłku dla pszczół, trzmieli i innych zapylaczy. W okresie wiosennym, gdy liczba kwitnących bylin jest jeszcze ograniczona, piwonie mogą odgrywać istotną rolę jako uzupełniające źródło pokarmu dla owadów pożytecznych. Wkraczające do miast koncepcje ogrodów przyjaznych zapylaczom coraz częściej uwzględniają także piwonie.
Współczesne ogrodnictwo postrzega piwonię jako roślinę stosunkowo mało wymagającą, co ma znaczenie w obszarach o ograniczonych zasobach wody i konieczności redukcji chemicznych środków ochrony roślin. Dobrze dobrane odmiany radzą sobie z wieloma typowymi problemami chorobowymi, a ich silny system korzeniowy pozwala stosunkowo dobrze znosić okresowe niedobory wody. Długowieczność piwonii wpisuje się w trend tworzenia ogrodów trwałych, w których rośliny nie wymagają corocznej wymiany.
Z punktu widzenia ochrony przyrody część dzikich gatunków piwonii jest zagrożona utratą siedlisk. Ekspansja rolnictwa, zabudowa terenów, a także nielegalne wykopywanie roślin z natury prowadzą do stopniowego kurczenia się ich naturalnych populacji. Z tego powodu w wielu krajach wprowadzono regulacje chroniące stanowiska dzikich piwonii, a ogrody botaniczne prowadzą programy ich zachowania i kolekcjonowania. Rośliny te przenosi się do uprawy ex situ, aby zabezpieczyć ich pulę genetyczną dla przyszłych badań i hodowli.
Hodowcy piwonii wykorzystują bogactwo form dzikich gatunków, krzyżując je między sobą w celu uzyskania nowych odmian ozdobnych. Dzięki temu możliwe jest tworzenie roślin o lepszej odporności, nietypowych barwach czy wyjątkowo efektownych kształtach kwiatów. Jednocześnie prowadzi się badania nad zachowaniem czystych linii dzikich gatunków w bankach genów, aby uniknąć ich rozmycia przez mieszanie z odmianami ogrodowymi.
Piwonia jest też ważnym elementem w edukacji ogrodniczej. Dzięki wyrazistym cechom morfologicznym – dużym kwiatom, łatwym do zaobserwowania pąkom, mrówkom na pędach – świetnie nadaje się do zajęć z dziećmi i młodzieżą. Umożliwia pokazanie cyklu życiowego rośliny wieloletniej, zjawiska zapylania, a także roli, jaką pełnią rośliny w kulturze ludzkiej. Wiele programów edukacyjnych wykorzystuje piwonie jako przykład tradycyjnej rośliny ogrodowej, która łączy estetykę z historią i praktyczną wiedzą ogrodniczą.
FAQ – najczęściej zadawane pytania o piwonie
Jak długo żyją piwonie i kiedy zaczynają obficie kwitnąć?
Piwonie są roślinami wyjątkowo długowiecznymi – dobrze posadzone i pielęgnowane mogą rosnąć w jednym miejscu kilkadziesiąt lat, a znane są przypadki kęp liczących ponad sto. Po posadzeniu potrzebują jednak czasu na aklimatyzację. Zwykle pierwsze pojedyncze kwiaty pojawiają się po 1–2 sezonach, natomiast pełne, obfite kwitnienie rozpoczyna się po około 3–5 latach. Im starsza i silniej rozbudowana karpa, tym bardziej spektakularna liczba pąków w każdym kolejnym roku.
Dlaczego moja piwonia nie kwitnie mimo zdrowego wyglądu?
Najczęstszą przyczyną braku kwitnienia jest zbyt głębokie posadzenie – pąki odnowy powinny znajdować się jedynie kilka centymetrów pod powierzchnią ziemi. Innymi powodami mogą być zbyt duże zacienienie, nadmierne nawożenie azotowe lub zbyt młody wiek rośliny. Piwonia potrzebuje czasu, aby zbudować system korzeniowy i zgromadzić zapasy. Warto także unikać częstego przesadzania, ponieważ każda taka operacja opóźnia kwitnienie o kolejne sezony i osłabia rozwój pąków.
Czym różni się piwonia bylinowa od drzewiastej w uprawie?
Piwonia bylinowa co roku całkowicie zamiera nad ziemią – jesienią ścina się jej pędy, a wiosną wyrastają nowe. Jest zwykle niższa, łatwiejsza w uprawie i bardziej odporna na mróz. Piwonia drzewiasta zachowuje zdrewniałe pędy, tworząc krzew wysokości do około 2 m. Wymaga stanowiska bardziej osłoniętego od wiatrów i lepszej ochrony przed silnym mrozem w młodym wieku. W zamian oferuje jeszcze większe, często niezwykle widowiskowe kwiaty oraz atrakcyjny krzewiasty pokrój przez cały sezon wegetacyjny.
Czy piwonie wymagają dzielenia i przesadzania co kilka lat?
W przeciwieństwie do wielu innych bylin piwonie lepiej czują się pozostawione w spokoju. Nie wymagają regularnego dzielenia, a wręcz źle znoszą częste przesadzanie. Podział karpy wykonuje się głównie wtedy, gdy chcemy rozmnożyć roślinę lub gdy staje się zbyt rozrośnięta. Najlepszym terminem jest późne lato i wczesna jesień. Po takim zabiegu trzeba się liczyć z przerwą w obfitym kwitnieniu na 1–2 sezony, ponieważ roślina musi odbudować system korzeniowy i tkanki spichrzowe.
Czy piwonie są trujące i czy mogą szkodzić zwierzętom domowym?
Piwonie zawierają liczne związki biologicznie czynne, które w większych ilościach mogą być szkodliwe po spożyciu. Zjedzenie znacznej ilości liści lub korzeni może wywołać dolegliwości żołądkowe, biegunkę czy wymioty, zarówno u ludzi, jak i u zwierząt domowych. Jednak przypadki poważnych zatruć są rzadkie, ponieważ roślina nie jest zwykle atrakcyjna smakowo. W ogrodach, gdzie przebywają małe dzieci lub zwierzęta, warto zachować podstawową ostrożność i nie zachęcać do eksperymentów kulinarnych z jakąkolwiek częścią piwonii.
Jak chronić piwonie przed chorobami i szkodnikami?
Piwonie są stosunkowo odporne, ale mogą cierpieć z powodu szarej pleśni, plamistości liści lub zamierania pędów, szczególnie przy dużej wilgotności i zagęszczeniu nasadzeń. Podstawą profilaktyki jest prawidłowe sadzenie, unikanie przenawożenia azotem, przewiewne stanowisko i usuwanie porażonych fragmentów roślin. Zwykle nie ma potrzeby stosowania silnych środków chemicznych. Mrówki na pąkach nie są szkodnikami; przyciąga je słodka wydzielina i na ogół nie zagrażają zdrowiu ani kwitnieniu piwonii w ogrodzie.